तांत्रिक विश्लेषणामध्ये (technical analysis) काही ट्रेंड रिव्हर्सल (trend reversal) जलद आणि प्रभावी नसतात. काही ट्रेंड हळूहळू विकसित होतात, जे अनुभवी ट्रेडर्सना (traders) लवकर पोझिशन घेण्याची संधी देतात. असाच एक हळू पण विश्वासार्ह बुलिश रिव्हर्सल (bullish reversal) पॅटर्न म्हणजे राऊंडिंग बॉटम (Rounding Bottom), ज्याला सॉसर बॉटम (Saucer Bottom) असेही म्हणतात. या पॅटर्नला ओळखल्याने, ट्रेडर्सना लाँग टर्ममध्ये (long-term) बेअरिश (bearish) ते बुलिश (bullish) असा होणारा बदल ओळखता येतो, विशेषतः वीकली (weekly) किंवा मंथली (monthly) चार्ट्समध्ये.
राऊंडिंग बॉटम: एक हळू रिव्हर्सल
राऊंडिंग बॉटम पॅटर्न सहसा खूप मोठ्या पडझडीनंतर (downtrend) तयार होतो. हे बेअरिशच्या (bearish) नियंत्रणातून बुलिशच्या (bullish) नियंत्रणाकडे होणारे हळू संक्रमण दर्शवते. V-आकाराच्या रिकव्हरी (V-shaped recovery) पेक्षा वेगळा, हा पॅटर्न हळूहळू तयार होतो, ज्यामुळे ब्रेकआउट (breakout) होण्याआधी शेअर्सची हळूहळू खरेदी (accumulation) होते.
पॅटर्नची रचना
घसरण (Decline Phase): किंमत कमी होत राहते आणि व्हॉल्यूम (volume) कमी होत जातो, ज्यामुळे विक्रेते थकत चालले आहेत (seller exhaustion) हे दिसून येते.
बॉटमिंग (Bottoming Phase): किंमत सर्वात खालच्या पातळीजवळ स्थिर होते. इथेच शांतपणे खरेदी (accumulation) सुरू होते, जे अनेकदा घाई करणाऱ्या ट्रेडर्सच्या लक्षात येत नाही.
उतार (Recovery Phase): किंमत हळूहळू वाढू लागते, जी सुरुवातीच्या घसरणीसारखीच दिसते आणि एक गुळगुळीत U-आकार तयार करते. इथे व्हॉल्यूम वाढू लागतो.
रेझिस्टन्स लाईन (Breakout Level): घसरणीच्या सुरुवातीला तयार झालेली होरिझोंटल रेझिस्टन्स लाईन (horizontal resistance line) ही नेकलाईन (neckline) किंवा ब्रेकआउट पॉईंट (breakout point) म्हणून काम करते. या पातळीच्या वर निर्णायक ब्रेकआउट झाल्यावर पॅटर्न पूर्ण होतो.
ब्रेकआउट आणि रिटेस्ट (Retest): कन्फर्मेशन महत्त्वाचे आहे
रेझिस्टन्स लेव्हलच्या वर ब्रेकआउट, ज्याला व्हॉल्यूमची (volume) साथ असेल, तर राऊंडिंग बॉटम पॅटर्न कन्फर्म होतो. याचा अर्थ खरेदीदारांनी (buyers) शेवटी नियंत्रण मिळवले आहे.
रिटेस्टची संधी:
ब्रेकआउटनंतर, किंमत परत ब्रेकआउट लेव्हलपर्यंत खाली येऊ शकते. जर जुनी रेझिस्टन्स (resistance) आता सपोर्ट (support) म्हणून काम करत असेल आणि ती टिकून राहिली, तर बुलिश स्थिती आणखी मजबूत होते. ट्रेडर्स अनेकदा कमी जोखीम घेऊन (reduced risk) पोझिशन घेण्यासाठी या रिटेस्टचा वापर करतात.
राऊंडिंग बॉटम पॅटर्नमध्ये ट्रेडिंग कसे करावे
एन्ट्री पॉईंट (Entry Point)
रेझिस्टन्स लेव्हलच्या वर ब्रेकआउट झाल्यावर एन्ट्री करा — विशेषतः जास्त व्हॉल्यूमसोबत.
थोडा सावध दृष्टिकोन असा आहे की, यशस्वी रिटेस्ट झाल्यावर आणि बुलिश कॅंडलस्टिक कन्फर्मेशन (उदा. हॅमर किंवा बुलिश एनगल्फिंग) मिळाल्यावरच एन्ट्री घ्या.
एक मिश्र दृष्टिकोन असा असू शकतो: काही भाग ब्रेकआउटवर आणि काही भाग पुलबॅक (pullback) कन्फर्म झाल्यावर खरेदी करा.
टार्गेट प्राईस (Target Price): हालचालीचा अंदाज घेणे
चार्ट-आधारित टार्गेट:
सॉसरच्या तळापासून ब्रेकआउट लेव्हलपर्यंतचे उभे अंतर मोजा.
हे अंतर ब्रेकआउट पॉईंटमध्ये जोडा.टार्गेट = ब्रेकआउट लेव्हल + (ब्रेकआउट लेव्हल - तळची किंमत)
इतर पद्धती: रिॲलिस्टिक टार्गेटसाठी फिबोनॅची एक्स्टेंशन (Fibonacci extensions) किंवा पुढील रेझिस्टन्स झोन (resistance zones) किंवा आधीच्या स्विंग हायचा (swing highs) वापर करा.
स्टॉप-लॉस (Stop-Loss) प्लेसमेंट
कंझर्व्हेटिव्ह (Conservative): सॉसरच्या तळाच्या अगदी खाली स्टॉप-लॉस ठेवा.
अ‍ॅग्रेसिव्ह (Aggressive): ब्रेकआउटच्या आधीच्या लास्ट हायर लोच्या (last higher low) खाली किंवा ब्रेकआउट कॅन्डलच्या (breakout candle) खाली ठेवा.
स्टॉप-लॉस जास्त टाईट ठेवू नका — राऊंडिंग बॉटम पॅटर्न हळू तयार होतो आणि त्याला हालचाल करण्याची जागा लागते.
अतिरिक्त टिप्स
टाईमफ्रेम (Timeframe) महत्त्वाची: हा पॅटर्न वीकली/मंथली चार्ट्ससारख्या मोठ्या टाईमफ्रेममध्ये अधिक प्रभावी आहे.
व्हॉल्यूम प्रोफाइल (Volume Profile): सॉसरच्या डाव्या बाजूला व्हॉल्यूम कमी झाला पाहिजे आणि उजव्या बाजूला वाढला पाहिजे — हा बदल खरेदीदारांचा रस वाढत असल्याचे दर्शवतो.
संयम महत्त्वाचा: पॅटर्न तयार होण्यासाठी वेळ लागतो. रेझिस्टन्स तुटण्याआधी ब्रेकआउटचा अंदाज लावू नका.
मोमेंटम इंडिकेटर्स (Momentum Indicators): RSI आणि MACD सारखे इंडिकेटर्स तळाजवळ बुलिश डायव्हर्जन (bullish divergence) दाखवत असतील तर बुलिश स्थितीला सपोर्ट मिळतो.
मार्केट अलाईन्मेंट (Market Alignment): व्यापक मार्केटचा ट्रेंड बुलिश असल्यामुळे यशस्वी ब्रेकआउटची शक्यता वाढते.
चार्टिंग सराव (Charting Exercise)
आजच एक मंथली चार्ट उघडा आणि U-आकाराचे बेस शोधा. खालील गोष्टी चिन्हांकित करा:
घसरणीची सुरुवात आणि शेवट
सर्वात कमी किंमत (तळ)
रेझिस्टन्स लेव्हल (ब्रेकआउट झोन)
ब्रेकआउट कॅन्डल
संभाव्य रिटेस्ट झोन, एन्ट्री, स्टॉप-लॉस आणि टार्गेटचा अंदाज
होमवर्क: खालील स्टॉक्सचे चार्ट तपासा आणि राऊंडिंग बॉटम पॅटर्न तयार होत आहे का ते शोधा:
TVS Motor Company Ltd. (TVSMOTOR)
L&T Finance Ltd. (LTF)
तुम्ही पुढील किंमत हालचाल समजून घेण्यासाठी या स्टॉक्सला तुमच्या वॉचलिस्टमध्येही (watchlist) ॲड करू शकता.
डिस्क्लेमर: हे विश्लेषण केवळ शैक्षणिक उद्देशासाठी आहे आणि यात कोणत्याही प्रकारची शिफारस नाही. कोणताही आर्थिक निर्णय घेण्यापूर्वी कृपया तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्या.
